Người phụ nữ này đã phải trả giá gì cho vinh dự được làm vợ của một thiên tài? 13 lần mang thai, sinh đẻ và 4 ca tử vong ở trẻ sơ sinh đã khiến sức khỏe của bà kiệt quệ. Sau khi Tolstoy ra đi, bà không còn sống đúng nghĩa nữa mà chỉ tồn tại lắt lay cho hết cuộc đời mình…

Tháng 9/1862, chàng bá tước Lev Tolstoy 34 tuổi cầu hôn Sonechka (Sophia, Sonya) Bers và đưa cho nàng đọc nhật ký của mình, nội dung chủ yếu mô tả cuộc sống tình dục đầy dữ dội của bản thân.

Đọc xong, Sonya đồng ý kết hôn.

1 Cuoc Song Gia Dinh Cua Dai Van Hao Lev Tolstoy Nhu The Nao

Tolstoy rất vui mừng: nàng mới 18 tuổi nhưng đã tỏ ra rất khôn ngoan, chín chắn. Nhưng chàng không hề biết rằng sau khi đọc những dòng nhật ký này, Sonya đã bị nỗi ghen tuông dày vò, và từ đó nỗi sợ hãi đánh mất tình yêu đã luôn ám ảnh nàng, rồi phát triển thành một chứng bệnh tâm thần nghiêm trọng – hội chứng rối loạn hưng cảm lưỡng cực.

NGƯỜI MẸ ANH HÙNG

2 Cuoc Song Gia Dinh Cua Dai Van Hao Lev Tolstoy Nhu The Nao

Sau đám cưới, cặp đôi đến sống ở trang trại Yasnaya Polyana. Từ nhật ký của Tolstoy, Sophia biết rằng có một phụ nữ nông dân có con với ông hiện đang sống ở đó. Khi cô hầu gái Aksinya đến quét dọn nhà cửa, cô chủ trẻ, khi đó đang mang thai đứa con đầu lòng, cảm thấy khó có thể kiềm chế bản thân. Nàng ủ mưu sẽ giết chết tình địch.

Nhưng việc mang thai lại đang khiến nàng khốn khổ. Sophia bị ốm nghén suốt 4 tháng, gần như không ăn uống được gì.

Lại thêm bị chứng rối loạn lo âu hành hạ – những phản ứng không tốt, là khởi đầu cho chứng trầm cảm trong tương lai. Lần sinh đầu tiên không suôn sẻ. Nhưng người mẹ trẻ kiên quyết không cho phép kéo con ra bằng kẹp sản khoa. Mặc dù yếu đuối và đau đớn vô cùng, nhưng cuối cùng cô vẫn sinh được một cậu con trai, đặt tên Seryozha. Nhưng ngay sau khi sinh, Sophia bị viêm vú cấp tính – viêm tuyến sữa. Sonya đau đến phát khóc, nhưng vẫn cố gắng cho con bú vì chồng nàng muốn thế.

“HOẶC SINH CON, HOẶC LY HÔN”

3 Cuoc Song Gia Dinh Cua Dai Van Hao Lev Tolstoy Nhu The Nao

Chỉ một năm sau, vợ chồng Tolstoy có đứa con thứ hai – con gái Tatyana. Sau 2 năm nữa, Ilya ra đời, rồi Leo. Sophia tự mình chăm sóc bọn trẻ: cho ăn, quấn tã, tắm rửa, đi dạo, điều trị…

Ngoài ra, nàng còn điều hành kinh tế gia đình, quản lý một gia sản mà suốt nhiều năm ròng không hề mang lại được lấy 1 đồng lợt nhuận. Sophia phải chắt bóp trong mọi chuyện: tự tay may áo cho chồng con, may chăn bông, đan tất chân cho cả nhà. Bên cạnh đó, nàng còn phải chép lại các trang bản thảo bị sửa chữa lem nhem của chồng. Tolstoy đánh giá cao sự giúp đỡ ấy, nhưng không nhận thấy sự mệt mỏi kinh niên của vợ.

Sau lần sinh thứ 5, Sophia bị sốt hậu sản do nhiễm trùng huyết. Thời đó, nhiễm trùng huyết chỉ được điều trị theo triệu chứng. Người ta chườm đá, cho thuốc phiện và… hy vọng vào Chúa. Các thầy thuốc khuyến cáo không nên mang thai lần nữa, vì rằng thai mới có thể bị sẩy hoặc đứa trẻ sinh ra sẽ bị bệnh. Nhưng Tolstoy đã cư xử tàn nhẫn – ông lạnh lùng nói với vợ: “Hoặc là em sẽ sinh con, hoặc là ly hôn”.

17 CON ĐỈA THAY VÌ PHẪU THUẬT

4 Cuoc Song Gia Dinh Cua Dai Van Hao Lev Tolstoy Nhu The Nao

Một năm sau, Sophia sinh con trai, đặt tên Petya. Dự đoán của các bác sĩ đã trở thành sự thật: Petya chết vì bệnh bạch hầu khi chưa đầy một tuổi rưỡi. Con trai tiếp theo Nikolushka chết vì viêm não khi mới 9 tháng tuổi. Sophia bắt đầu bị trầm cảm nặng, mất ngủ kinh niên, bỏ ăn, gần như hoàn toàn câm nín.

Năm 1875, Sophia mang thai lần thứ tám. Căng thẳng, mang thai, sự thay đổi mạnh mẽ của hormone đã gây ra các vấn đề lớn đối với hệ thống miễn dịch. Vào tháng thứ sáu của thai kỳ, Sophia bị đau bụng dữ dội, nôn mửa và sốt, do bị viêm phúc mạc. Nếu không có thuốc kháng sinh và phẫu thuật gấp, bệnh có thể gây tử vong sau 2-3 ngày. Nhưng bác sĩ đã đặt lên mình bệnh nhân 17 con đỉa cho chúng hút máu, cho uống thuốc phiện và chườm nước đá vào bụng. Ngày hôm sau Sophia sinh non: thai nhi 6 tháng tuổi chỉ sống được 3 giờ. Sophia mê sảng suốt 16 ngày. Tolstoy hoảng sợ, luôn túc trực bên giường bệnh. Về sau Sophia nói rằng cô sống sót là nhờ sự chăm sóc của ông.

Sức khỏe tinh thần và thể chất của Sophia ngày càng xấu đi: ho nhiều, yếu mệt, ủ rũ… Bác sĩ chẩn đoán các dây thần kinh đang ở vào tình trạng rất tồi tệ. Thuốc brôm và thạch tín được kê đơn.

NHỮNG RẮC RỐI MỚI

Vào tháng 7/1891, Tolstoy nói với vợ rằng ông sẽ từ bỏ bản quyền đối với tất cả các tác phẩm tiếp theo của mình. Trước những lời trách móc của Sophia, ông gọi nàng là ngu ngốc và tham lam. Khủng hoảng tinh thần tột độ, nữ bá tước chạy ra ga để ném mình xuống gầm xe lửa, may mà có người kéo lại được. Kể từ đó, ý định tự sát đã trở thành nỗi ám ảnh trong các cuộc cãi cọ giữa hai vợ chồng.

Theo các bác sĩ tâm lý, hành vi này của Sophia chỉ nhằm thu hút sự chú ý của chồng. Nhưng cũng không loại trừ rằng lúc đó nàng đã bị rối loạn hưng cảm, có thể do sự ghen tuông quá đáng, mà trên thực tế là không có cơ sở.

Năm 1895, con trai út của Tolstoy là Vanechka chết vì bệnh ban đỏ.

Vào ngày 22/8/1906, đúng sinh nhật của mình, Sophia bị đau bụng dữ dội. Bác sĩ nghi ngờ là u nang có mủ. Bệnh nhân có thể tử vong trên đường đến bệnh viện. Bác sĩ quyết định mổ ngay trên bàn ăn lớn trong nhà. Sophia được cứu sống.

BÊN NHAU MÃI MÃI

5 Cuoc Song Gia Dinh Cua Dai Van Hao Lev Tolstoy Nhu The Nao

Tolstoy bắt đầu trở nên sống khép kín, giấu nhật ký của mình, không cho vợ đọc. Việc tìm kiếm cuốn nhật ký đã trở thành nỗi ám ảnh đối với Sophia. Cô đoan chắc Tolstoy đang phản bội, lừa dối cô. Tất nhiên, đó là do chứng suy nhược thần kinh. Một trong những bác sĩ giải phẫu thần kinh có uy tín thời bấy giờ, Grigory Rossolimo, đã khuyến cáo hai vợ chồng nên sống ly thân, nói rằng làm như thế sẽ cứu được cả hai.

Vào đêm 28/10/1910, Tolstoy tỉnh dậy vì có tiếng động lạ: thì ra Sophia đang lục lọi đồ đạc của ông (để tìm nhật ký). Đêm đó ông đã rời bỏ trang trại Yasnaya Polyana mãi mãi. 10 ngày sau, tại nhà ga Astapovo, ông đã mãi mãi ra đi. Đối với Sophia Andreevna, đây là một đòn chí mạng. Cuộc sống của bà như dừng hẳn lại.

Ngày nào bà cũng đến viếng mộ chồng. Cứ như thế suốt 9 năm. Vào tháng 11/1919, sau khi lau chùi cửa sổ trong gió lạnh, Sophia bị bệnh viêm phổi. Ngay trước khi trút hơi thở cuối cùng, bà nói với các con rằng bà rất có lỗi trước cha chúng, nhưng luôn luôn yêu ông và là người vợ chung thủy của ông.

PHẠM BÁ THỦY

 


©Thời báo NGA - Báo điện tử tiếng Việt hàng đầu tại Nga