Đảo Ti Tốp – Dấu gạch nối tình hữu nghị Việt – Nga

Bình chọn cho Vịnh Hạ Long là 1 trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới có sự tham gia hưởng ứng của nhiều du khách Nga. Ngoài cảnh đẹp của thiên nhiên, phải chăng còn một lý do nữa khiến du khách Nga bình chọn cho Vịnh Hạ Long. Đó là xuất phát từ tình hữu nghị Việt – Nga sâu sắc và lâu bền, khởi điểm từ Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thế kỷ XIX, nhiều ngư dân Vịnh Hạ Long gọi đảo Ti Tốp là đảo Hồng Thập Tự. Trong bản đồ của Pháp vẽ về Hạ Long cuối thế kỷ XIX, đảo Ti Tốp có tên là hòn Cát Nàng, hòn đảo nhỏ xinh đẹp ấy tựa lưng vào vịnh Cửa Lục, phía trước là vụng Sửng Sốt có đảo Bồ Hòn, bên phải là hòn Dầm Nam. Hòn Ti Tốp cách cảng tàu du lịch Bãi Cháy khoảng 8km về phía đông nam, nằm cách hang Bồ Nâu chừng 1km về phía Bắc, là hòn núi có bờ dốc đứng, một bờ nghiêng với một bãi cát trắng, phẳng ngay dưới chân. Bãi tắm Ti Tốp có hình vầng trăng khuyết ôm trọn lấy chân đảo, bãi cát tuy nhỏ nhưng rất thoáng đãng và yên tĩnh, bốn mùa nước sạch và trong xanh, đặc biệt phong cảnh trời mây, non nước ở đây tuyệt đẹp. Hiện tại, bãi tắm ở đảo Ti Tốp thu hút rất nhiều du khách…

Sẽ chẳng có cảnh thăm quan tấp nập tại Ti Tốp nếu như không có tình hữu nghị Việt – Nga. Ti Tốp cũng như trăm ngàn hòn đảo đẹp khác của Vịnh Hạ Long nếu không có một sự kiện gắn vào. Năm 1962, nhận lời mời của Trung ương Đảng, Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và của Bác Hồ, Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô (cũ), Chính phủ Liên Xô (cũ) nhận lời để đồng chí Ti Tốp – Anh hùng du hành vũ trụ Liên Xô, sang thăm Việt Nam. Khi ấy, Ti Tốp đang là Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt – Xô, được Nhà nước ta tặng danh hiệu Anh hùng Lao động Việt Nam.

Ngày 21-1-1962, Anh hùng Ti Tốp cùng đông đảo công nhân, cán bộ, bộ đội Hồng Quảng nghe Bác nói chuyện. Ngày 22-1-1962, Bác Hồ và Ti Tốp đi thăm Vịnh Hạ Long trên chiếc tàu Hải quân, qua các hòn đảo, hang động của vịnh. Tàu đến trước dãy đảo đá, nhìn hòn đảo như một cánh cung, dưới chân núi đá lại có một bãi cát trắng, Bác khen “Vịnh Hạ Long đẹp quá”. Rồi Bác quay sang nói với thuyền trưởng tàu Hải quân cho tàu dừng lại để ghé thăm đảo. Trưa ấy, Bác Hồ, Anh hùng Ti Tốp và những cán bộ chiến sĩ đi cùng ăn trưa trên một tảng đá trên đảo. Chợt Bác quay sang hỏi đồng chí Nguyễn Ngọc Đàm (là Chủ tịch Uỷ ban hành chính khu Hồng Quảng): “Hòn đảo này có tên gọi gì chưa?”.

Đồng chí Nguyễn Ngọc Đàm chưa kịp trả lời thì Bác nói: “Hôm nay Bác cháu ta và Anh hùng Liên Xô Ti Tốp cùng ăn cơm trưa dưới chân hòn núi đá này, để nhớ lâu, Bác cháu ta cùng đặt tên cho hòn đảo này là Đảo Ti Tốp, các chú có đồng ý không?”. Tất cả đều cười vui nhất trí… Sau sự kiện này, cuốn Báo ảnh Quân đội (phụ trương của Báo Quân đội nhân dân gộp các số 1, 2, 3, ra tháng 3-1962) đã dành hẳn 1 trang để đăng những bức ảnh về chuyến thăm của Bác Hồ và Ti Tốp đến Vịnh Hạ Long. Bên dưới bức ảnh Ti Tốp tươi cười cầm bó hoa do nhân dân vùng mỏ tặng mình, ông đã ghi những dòng cảm tưởng đầy xúc động: “Xin chúc nhân dân lao động Việt Nam thu được nhiều thành tích to lớn trong công cuộc lao động xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc Việt Nam và trong công cuộc đấu tranh hoà bình thống nhất Tổ quốc”.

Ngày 27-6-1997, Anh hùng Giéc Man Ti Tốp có dịp trở lại hòn đảo Ti Tốp. Ông đã xúc động ghi vào sổ lưu niệm của Ban Quản lý Vịnh Hạ Long: “Cảm ơn số phận đã cho tôi có dịp trở lại hòn đảo nhỏ này”. Năm 2001, khi được tin Ti Tốp qua đời, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã tổ chức lễ truy điệu long trọng người phi công vũ trụ Liên Xô trên đảo Ti Tốp, cho tàu chạy vòng quanh đảo và thả những vòng hoa viếng xuống Vịnh.

Một ngày hè năm 2006, phu nhân của Ti Tốp đã thực hiện lời hứa của chồng, từ nước Nga sang thăm Việt Nam. Bà đã đến Vịnh Hạ Long, một mình tha thẩn trên bãi cát vàng của hòn đảo mang tên người chồng yêu quý, bà đã khóc và thốt lên: “Các bạn là những người thân của gia đình Ti Tốp, Hạ Long thật tuyệt vời và chứa chan tình người”.

Theo qhqtvietnga