Yevgeny Prigozhin, chủ công ty an ninh tư nhân Wagner của Nga, ngày 9/2 tuyên bố trên trang Telegram rằng "chúng tôi đã ngừng hoàn toàn tuyển dụng tù nhân vào Wagner". Prigozhin không giải thích lý do cho quyết định này.
Wagner được cho là đã tuyển mộ 40.000 - 50.000 tù nhân từ các nhà tù trên khắp nước Nga nhưng số lượng thành viên mới giảm trong thời gian gần đây. Số liệu mà Cơ quan Nhà tù Liên bang Nga mới công bố cho thấy lượng tù nhân trong các cơ sở giam giữ đã giảm 6.000 người trong khoảng thời gian tháng 11/2022 tới tháng 1/2023, thấp hơn nhiều so với mức giảm 23.000 giai đoạn tháng 9-12/2022.
Chia sẻ với CNN tuần này, hai tay súng của lực lượng Wagner, từng tham chiến ở Ukraine trước khi bị bắt, kể rằng hàng chục tù nhân đã đăng ký tham chiến ở Ukraine sau những chuyến thăm nhà tù của Prigozhin hồi tháng 8 và 9 năm ngoái. Họ nói Prigozhin đã đưa ra nhiều lời hứa về tiền lương và lợi ích, cũng như cam kết xóa án tích.
Một người mặc đồng phục của lực lượng Wagner tại trụ sở ở Saint Petersburg, Nga hồi tháng 11/2022. Ảnh: Reuters.
Các luật sư và nhà hoạt động nhân quyền cho rằng số lượng tù nhân đăng ký tham chiến giảm một phần do thông tin về số thương vong cao của lực lượng Wagner ở Ukraine. Những người từ tiền tuyến trở về có thể đã kể cho những người có ý định gia nhập Wagner về sự khốc liệt của chiến trường Ukraine, khiến họ nhụt chí.
Chiến dịch tuyển dụng tù nhân cũng có thể làm cạn kiệt nguồn tài chính của Wagner. Các công ty của Prigozhin đã phải mua vũ khí và nhiều trang thiết bị khác cho tù nhân được tuyển dụng, đào tạo họ trong các trại lính ở Nga hoặc khu vực Nga kiểm soát ở Ukraine, trước khi đưa họ tới tiền tuyến.
Tuy nhiên, rất khó xác định tình hình tài chính của Concord Management, công ty chủ quản của Wagner, vì họ có rất nhiều công ty con.
Trả lời yêu cầu bình luận của CNN về quyết định ngừng tuyển mộ tù nhân, Prigozhin đùa rằng hàng triệu công dân Mỹ đã nộp đơn xin gia nhập nhóm. "Do đó chúng tôi tạm đình chỉ tuyển mộ từ các nhà tù Nga", ông nói.
Olga Romanova, người thuộc nhóm hoạt động Russia Behind Bars, tin rằng Bộ Quốc phòng Nga hiện chịu trách nhiệm về bất kỳ đợt tuyển dụng nào khác ở các nhà tù Nga.
"Cũng có thể cách thức tiến hành chiến dịch của Wagner không còn phù hợp với những kế hoạch của Bộ Quốc phòng Nga", Tim Lister, nhà phân tích của CNN, nhận định.
Một số tay súng của Wagner cho biết các đơn vị của họ không bao giờ tương tác với lực lượng chính quy Nga, ngay cả khi quân đội Nga hỗ trợ pháo binh cho một số cuộc tiến công của Wagner.
Nhóm Wagner đã đạt được một số thành tựu như kiểm soát các thành phố nhỏ bao gồm Soledar và các ngôi làng bỏ hoang quanh Bakhmut, tỉnh Donetsk, với sự yểm trợ pháo binh từ lực lượng chính quy. Truyền thông Mỹ cho rằng Wagner hứng chịu hàng trăm thương vong mỗi trận
Vị trí của Soledar và Bakhmut. Đồ họa: ISW.
Nga nhiều khả năng đang chuẩn bị cho một đợt tấn công lớn vào mùa xuân và giới quan sát cho rằng lực lượng không được trang bị đầy đủ của Wagner khó có thể tham gia vào chiến dịch mới.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) ở Washington tuần trước nói rằng "sự sụt giảm trong chiến dịch tuyển dụng tù nhân của Wagner có thể là dấu hiệu cho thấy Bộ Quốc phòng Nga muốn gạt nhóm này ra khỏi các hoạt động tấn công trong tương lai".
Mark Galeotti, chuyên gia an ninh ở London, nói thông báo không mang nhiều thông điệp thay đổi chiến thuật, mà là sự thừa nhận việc tuyển dụng tù nhân của Wagner ngày càng trở nên khó khăn trong những tháng gần đây.
"Mô hình của ông ấy dựa vào số lượng nhân sự lớn. Thương vong cao nhưng tuyển dụng cũng nhiều. Mô hình này không bền vững", Galeotti nhận xét.
Yevgeny Prigozhin, ông chủ tập đoàn an ninh Wagner. Ảnh: AP.
Ông bình luận rằng quân đội Nga đã huy động thêm tới 300.000 quân, trong đó nhiều người được trang bị và huấn luyện tốt, khiến Moskva có thể ít cần tới sự hỗ trợ từ Wagner hơn năm ngoái.
Ông Prigozhin, đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin, đã nhiều lần chỉ trích các tướng lĩnh Nga và hoạt động của quân đội chính quy trong những tháng gần đây. Chuyên gia Galeotti đánh giá điều này có thể khiến Bộ Quốc phòng Nga khó chịu với Wagner.
"Prigozhin sẽ phải làm gì đó nếu không muốn lâm vào thế yếu", Galeotti nói, thêm rằng lãnh đạo của Wagner có thể sẽ cố tuyển các tay súng từ khắp nơi trên thế giới, trong đó có cả châu Phi.
Tim Lister, nhà phân tích củaCNN, cũng cho rằng quyết định ngừng tuyển tù nhân của Prigozhin báo hiệu sự thay đổi của Wagner trong những tháng tới. "Nhóm sẽ ít phụ thuộc vào những thành viên chưa được huấn luyện bài bản, những người được ví như 'bia đỡ đạn'", Lister nói.
Thanh Tâm (Theo CNN, WSJ)
Nguồn: VNEXPRESS.NET
Canada tìm ra sát thủ giết hại loạt phụ nữ gần nửa thế kỷ trước 
Hoàng gia neo người, Nhật tìm cách nới luật kế vị 
Ông Zelensky duyệt đạo luật tuyển tù nhân vào quân đội 
Mỹ nói quan hệ Nga - Trung 'chưa đạt tiến triển lớn' 
Israel không kích ở Bờ Tây, hạ chỉ huy nhóm vũ trang