Dòng Volga chở những mảng màu khác biệt của nước Nga

World Cup 2018 sẽ là dịp đầu tiên người phương Tây được khám phá các thành phố lớn bên bờ Volga và những đối lập sâu rộng về bản sắc quanh con sông “mẹ”.

Sông Volga hùng vĩ dài 3.530 km quanh co chạy từ vùng đồi Valdai gần Moscow xuống thành phố Astrakhan cạnh biển Caspi. Vào thế kỷ 20, Liên Xô đã khai thác dòng sông để xây dựng nhiều con đập, phục vụ công cuộc công nghiệp hóa sau chiến tranh. Lev Tolstoy viết những câu chuyện thần tiên về Volga, Anton Chekhov thì đi du thuyền trên sông trong tuần trăng mật của mình.

Bốn trong số 11 thành phố chủ nhà cho World Cup 2018 nằm trên con sông này. Đối với nhiều người nước ngoài, sự kiện bóng đá lớn nhất hành tinh sẽ đánh dấu lần gặp gỡ đầu tiên của họ với những thành phố đa dạng bản sắc bên bờ Volga, cách xa các con phố du lịch của Moscow hay St. Petersburg. Các trận đấu của tuyển Anh sẽ được tổ chức tại Nizhny Novgorod, từng được gọi là Gorky, và “thành phố anh hùng” của Thế chiến II Volgograd, có tên gọi trước đây là Stalingrad. Các thành phố Kazan, thủ phủ Cộng hòa Tatarstan, và Samara, trung tâm sản xuất máy bay chiến đấu phản lực và tên lửa không gian, cũng là nơi diễn ra các trận đấu của World Cup.

Hơn 500 năm trước, Kazan là thủ đô của một vùng đất Hồi giáo từng cạnh tranh ảnh hưởng với Moscow. Anthony Jenkinson, nhà thám hiểm và phái viên người Anh đầu tiên đặt chân đến Nga, đã tới thành phố chỉ sáu năm sau khi nó bị Ivan Khủng khiếp chinh phục năm 1552.

“Đây từng là một thành phố hạnh phúc và giàu có”, Jenkinson viết trong thư gửi về Đại công quốc Muscovy, một công quốc Nga cuối thời trung cổ và tiền thân của nước Nga Sa hoàng thời hiện đại.

Là nơi đan xen giữa văn hóa Nga và Tatar, Kazan chứng kiến cuộc chiến kéo dài về bản sắc tôn giáo và sắc tộc tiếp diễn cho đến tận ngày nay. Chính quyền thành phố khuyến khích Hồi giáo như tôn giáo chính thức và có một ủy ban tôn giáo theo dõi. Moscow thì yêu cầu giảm các lớp dạy tiếng Tatar, khiến các nhà hoạt động địa phương trở nên khó chịu, dù họ luôn cẩn thận tránh xung đột.

Tốc độ tăng trưởng của Samara từng được so sánh với Chicago trong thời hoàng kim của thành phố cách đây hơn một thế kỷ. Những người giàu có xây dựng những ngôi nhà gỗ trang trí công phu và các biệt thự đầy tính nghệ thuật với mặt tiền không đối xứng và họa tiết bươm bướm, một sự phá cách khỏi kiến trúc đơn điệu ở phần lớn các thành phố thời kỳ hậu Liên Xô.

Trong thời Thế chiến II, Samara được gọi là Kuybishev, từng là nơi chính phủ Liên Xô và các đại sứ quán nước ngoài được đặt trong thời gian ngắn và làm thủ đô thay thế cho Moscow. Sau chiến tranh, thành phố đóng cửa cho người nước ngoài để trở thành cơ sở sản xuất hàng không vũ trụ. Những con đường xuyên qua khu vực sản xuất ít danh lam thắng cảnh sẽ bị đóng cửa, phục vụ cho World Cup.

Chợ cá nổi tiếng Mezhdurechensk. Điều khiến Samara khác biệt so với các thành phố bên bờ Volga khác là thành phố này không có cầu nối hai phía, và hòn đảo bên kia sông gần như còn trong trạng thái nguyên sơ.

Duyệt binh kỷ niệm ngày chiến thắng phát xít Đức tại Volgograd. Thành phố Volgograd trải dài hàng dặm như một quả chuối xung quanh dòng Volga uốn cong. Thời Thế chiến II, 1,9 triệu người đã thiệt mạng, bị thương hoặc bị bắt trong trận chiến đẫm máu nhất lịch sử tại nơi trước kia là Stalingrad.

Hình bóng Stalin và ký ức chiến tranh chưa khi nào nguôi ở Volgograd. Moscow đã quyết định khôi phục tên Stalingrad sáu ngày mỗi năm.

Tại sân vận động Volgograd Arena mới được xây cho World Cup vào tháng tới, các nhà chức trách cho biết đã tìm thấy tàn tích của 386 quả đạn pháo và phần thi thể của hai binh sĩ Liên Xô trên công trường xây dựng.

Hàng chục nghìn người cùng hành hương lên ngọn đồi Mamayev Kurgan, tới tượng đài Mẹ Tổ quốc. Những bãi cỏ xanh là một phần ngôi mộ tập thể của những người lính đã chết trên đồi.

Hoa Hạ
Ảnh: Guardian
Nguồn: news.zing.vn